1629 Drank misbruik (voorkomen)
Uit: Drentsch Plakkaatboek door Mr J.G.C.Joosting, rijksarchivaris in Drenthe. Deel 1412 -1633.
452. Plakkat van Ridderschap en Eigenerfden tot wering der misbruiken bij begrafenis- doop- en huwelijksplechtigheden. 16 Februari 1629.
Placcaet op de abuisen van doedebieren, kindelbieren ende bruiloften. Ridderschap ende Eigenerffden representeerende de Staeten van de Landtschap Drenthe, aengemerckt hebbende de groete abusen excessen ende oeverdaeden, die alomme in dese landtschap op doedebieren kraem- ofte kindelbieren ende bruiloften gepleegt worden, tot groeten ondienst ende naedeel van de gemeene ingesetenen aldaer; ende onss schuldich kennende daerin, soeveele nae tydts-gelegenheit doenlick is, te versien ende remedieeren; Hebben geresolveert geordonneert ende gestatueert, ordonneerende ende statueerende midts desen:
1. Eerstelick, dat niemandt gehouden sal sijn eenich leedt ofte doedebieren te geeven. Doch soe iemandt hetselve wilde doen, dat deselve meer niet sal moegen geeven ofte betaelen als twie tonnen biers: d’eene ten huyse van een van de naebuiren, alwaer hij niet sal moegen eenige spijsen ofte eeten voersetten, by de breucke van drie goltgl.; d'andere int huys daer de doede uijthgedraegen is, voer de naeste bloedtvrunden van den doede alsmede voer andere die oever een uijre gaens buiten het dorp ingecoemen sijn, by de boete van ses carolus gl. van elcke tonne biers, die daerenboven sal gedroncken worden; van een halve ofte vierendeel minder ofte meer naer advenant.
2. Ten anderden, dat int compstich niemandt op de kindel- ofte kraem- bieren sal moegen geeven eenige gift ofte geschenck, by de poene van drie gulden te verbeuren by degene die het geeft ende ses gulden by degene die het aenneemt. Exempt de gevadders, dien vrij sal staen een pillegaeve tot een gedachteniss aen ‘t kindt te vereeren.
3. Ten derden, dat niemandt tot eenige bruiloft genoedigt sijnde aen den bruidegom ofte bruidt sal moegen geeven eenige vereeringe ofte geschenke van geldt huijssraedt bier ofte wijn, by de breucke van drie goltgl. te verbeuren by den uijthgeever ende ses goltgl. by den aenneamer van elcke persoen daervan hij iets ontfangt. Sullen oeck alle bruiloften met den derden dach eijndigen, by de boete van drie gulden, te verbeuren by de nieuws-getrouwde ende by elckeen die daer langer blijft oft gevonden wordt.
4. Ten vierden ende laesten interdiceeren ende verbieden wij, soe wanneer de bruidegom ofte bruidt van buiten ingehaelt wordt ofte oeck binnensdorps te kercken gaen ofte uit de kercke coemen, denselven onderweges eenich bier te schencken, noch deselve te schatten te begieten ofte andere belettinge aen te doen, ofte eock met roers te schieten, by de breucke van tyn goltgl., te verbeuren bij elckeen die hyrtegens doet. Sullende in sulcken cass de ouderen moeten respondeeren voer haere kinderen.
5. Lasten ende beveelen eock dat alle degene, die dese voers. poincten ende articulen eenichsins moegen contravenieren ofte oevertreden, bij de bueren van elcke cluft op de goerspraecken aengebracht ende vertuygt sullen worden, op de poene daerteo staende.
Ende ten eijnde niemandt hijrvan moege pretendeeren eenige ignoratie, ordonneeren ende ontbieden wy allen predigers deser landtschap dese onse ondonnantie opten eersten Sondach naer ontfanck van deselve nae de predicatie van den predickstoel aff te leesen ende publiceeren, ende allen scholten ende onderwcholten deselve naer de publicatie aen de kerckdeuren t'affigeeren, opdat hem elckeen daernae hebbe te reguleeren. Want wij hetselve tot die nst ende welvaert van de landtschap ende derselver ingesetenen bevonden hebben te behoeren.
Resolutiën van Ridderschap en Eigenerfden (staten-archie. van No. 6), deel 11, fol. 42 verso-43 verso.