Bakoven Oostersebos
Coevorden Huis aan Huis 198 november 2008
Historische bakoven toch niet zó oud
Door Huib D. Minderhoud
Midden in het Oostersebos aan de kant van de weg staan twee bouwsels, herinnerend aan lang vervlogen tijden. Een waterput met zwengel -maar daar bestaan er meer van- en een gemetselde bakoven onder een afdak -en die zijn er beduidend minder.
Vroeger stonden ze nog vaak op de boerenerven: elke morgen bakte de vrouw des huizes in de met 'takkenbos' gestookte oven vers brood voor het gezin, de knechten en de meiden. In AaIden bij de Aelder Meul is er af en toe nog een in gebruik en in Dalerveen vertelde men nog niet zo lang geleden de volgende anekdote. Toen gedurende de winter van 1813-1814 Russische kozakken in de omgeving gelegerd waren, reed er op een morgen een eskadron van deze woest uitziende ruiters door het dorp. Bij de voorouders van de familie Ter Haar gekomen hielden zij halt, liepen het besneeuwde erf op, haalden het nog warme geurende brood uit de oven, braken het in stukken en verslonden het ter plaatse. De familie keek angstig en machteloos toe en de nazaten spraken er 160 jaar later nog schande van.
Terug naar het Oostersebos. Naar de boerderij op nummer 15, die wordt bewoond door twee gezinnen. Jan en Elly Klaassen wonen aan de voorkant en zij bezitten met hun zoon een uitgestrekt akkerbouwbedrijf van 100 hectare cultuurgrond en een grote varkensstal. De boerderij is al sinds 1830 eigendom van de Klaassens, van Berend tot Jan tot Berend tot Jan tot Jan. De achterkant met nummer 13 wordt bewoond door het echtpaar Aad en Wilma Lek-Klaassen. Wilma is de zuster van Jan en in 1994 hebben zij en Aad na een inwendige verbouwing intrek genomen in dit deel van de boerderij. Zij drijven een groothandel in textiel en hebben inmiddels drie kinderen. Wilma is hier geboren en getogen en ze geniet nog steeds van het oude vertrouwde uitzicht. Omdat het 'Naoberpad' door het Oosterse bos loopt, komen er nogal eens wandelaars langs en Wilma maakt regelmatig een praatje. Daarbij kwam naar voren dat er onderweg eigenlijk zo weinig gelegenheid was om eens uit te rusten en iets te drinken en zij besloot daar iets aan te doen. In de bocht van de weg tegenover haar huis liet zij een eenvoudig overdekt en open terras met tafeltjes en stoelen aanleggen, zodat passanten hier onder elke weersomstandigheid konden zitten. Omdat ze nogal eens weg is, werd het een terras met zelfbediening en het uitnodigende opschrift: 'U bent welkom bij terras 'De Boomgaard'. Koffie, thee, fris, ijs, koek, bedien u zelf!' laat niets te wensen over. Er wordt dan ook ruimschoots gebruik van gemaakt en gelukkig vergeet men niet de gevraagde vergoeding achter te laten. Ze komt er geen cent aan tekort en ze ontvangt bovendien ook nogal eens groepjes fietsers of busjes met bewoners van verzorgingshuizen. Op afspraak en die rekenen daarna wel persoonlijk af. Wilma hoopt zo het Oostersebos en omgeving mede door haar 'restaurant' aantrekkelijker te maken voor toeristen.
Dat hopen ook Willem en Ria van EngelenhovenVerweij, die in de historische boerderij tegenover de bakoven wonen. Een boerderij met een prachtige inpandige baander en een originele voorgevel met maar één groot raam, vroeger eigendom van de familie Wilms. Wie het erf oploopt, ziet links een nieuwe, wat grotere bakoven met takkenbossen onder een afdak en roetzwarte sporen van regelmatig gebruik. Inderdaad, in deze bakoven wordt weer brood gebakken tijdens de workshops, de teambuilding en andere bijeenkomsten, die Willem en Ria op hun boerderij houden. In de grote vrijstaande schuur zijn een ontvangstruimte, kleedkamers, een bereidingsplaats (keuken), een ontmoetingsruimte (herberg) en een ouderwetse plee met bril gemaakt.
De gasten malen hun eigen koffie, bakken hun eigen brood en maken hun eigen maaltijden van streekproducten klaar. Dat alles in Drentse klederdracht, zonder telefoons en horloges met afwisselend gesprekken, bezinningsmomenten en gezamenlijke activiteiten. Doel is om terug te keren naar de waarden van het verleden en zonder moderne haaststress met elkaar bezig te zijn om het tegenwoordige samenleven of samenwerken te verrijken. Willem en Ria hebben de juiste omgeving gevonden en echte idealisten. Ze woonden in Leusden, verkochten hun zelf opgebouwd bloeiend bedrijf en hun huis om op 5 januari 2007 in het Oostersebos een nieuw leven te beginnen. Het resultaat mag nu al gezien worden in de 'Engelenwei' (Engelen-hoven en Verweij). De schuur, de bakoven, de waterput met zwengel, de juist gereedgekomen aardappelkelder, de klinkerpaadjes in het grasveld, de vier Schoonebeker schapen, een toom Drentse hoenders en de eigenhandig bewerkte akkers met aardappelen, boekweit, oud-Nederlandse groenten en kruiden zeggen al veel.
Het is een bijzondere plaats hier in het Oostersebos en dat allemaal gegroepeerd om de oude bakoven aan de kant van de weg, die helemaal niet zo oud is. In 1984 werd hij in het kader van het eeuwfeest van de gemeente Schoonebeek door de buurt hier geplaatst. De gemeente bestaat niet meer, maar de herinnering eraan blijft. Evenals, zo hopen wij, 'De Boomgaard' en 'De Engelenwei' zullen blijven.
Sta er eens een moment bij stil of maak er nader kennis mee.